ΠΑΙΔΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑ
Πρώιμη διάγνωση οφθαλμολογικών παθήσεων προς αποφυγήν μόνιμης αναπηρίας στην όραση του παιδιού και του αυριανού ενήλικα
Εντοπισμός οφθαλμικών παθήσεων που δεν φαίνονται, ούτε δίνουν προειδοποιητικά σημάδια
Έγκαιρη αντιμετώπιση ανατομικών και διαθλαστικών προβλημάτων που είναι μη αναστρέψιμα μετά την ηλικία των 9 ετών
Έγκαιρη διόρθωση διαθλαστικής αμετρωπίας (μυωπία, υπερμετρωπία, αστιγματισμός) που αποτελεί συχνή αιτία χαμηλής σχολικής επίδοσης
Άμεση θεραπεία συγγενών παθήσεων όπως καταρράκτης, γλαύκωμα, συγκλίνων στραβισμός, απόφραξη ρινοδακρυϊκού πόρου, κ.α.
Συστηματικός πλήρης παιδοφθαλμολογικός έλεγχος και εξατομικευμένη προσέγγιση αντί του απλού σχολικού ελέγχου οπτικής οξύτητας
ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟΣ Ο ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΣ ΠΑΙΔΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ
Ο προληπτικός παιδοφθαλμολογικός έλεγχος στην προσχολική ηλικία είναι σημαντικός, γιατί μπορεί να διαγνώσει πρώιμα και να αντιμετωπίσει παθήσεις που αν δεν αντιμετωπιστούν, θα έχουν μόνιμη επίδραση στην όραση του παιδιού και του αυριανού ενήλικα.
Τα περισσότερα οφθαλμολογικά προβλήματα στα παιδιά είναι αντιμετωπίσιμα, αρκεί να διαγνωστούν εγκαίρως, καθώς η αντιμετώπισή τους είναι εφικτή μόνο σε μικρές ηλικίες. Διαφορετικά, αφήνουν μόνιμη αναπηρία στην όραση.
ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΑΘΑΙΝΟΥΝ ΝΑ ΒΛΕΠΟΥΝ
Η όραση είναι μια μαθησιακή διαδικασία. Τα παιδιά μαθαίνουν να βλέπουν, όπως αντίστοιχα μαθαίνουν να μιλάνε και να περπατάνε. Είναι μία διαδικασία που εξελίσσεται τα πρώτα 8-9 χρόνια της ζωής τους. Υπολογίζεται ότι γύρω στον 9ο χρόνο της ζωής τους τα παιδιά αγγίζουν τα επίπεδα όρασης των ενηλίκων.
Επομένως, για να μπορέσουν τα παιδιά να αναπτύξουν μία τέλεια όραση, είναι σημαντικό να μην αντιμετωπίσουν εμπόδια, όπως ανατομικά ή διαθλαστικά προβλήματα των οφθαλμών. Ένα πρόβλημα που είναι απλό για έναν ενήλικα π.χ. μυωπία, αστιγματισμός, στραβισμός ή ακόμα και ένας καταρράκτης, το ίδιο πρόβλημα μπορεί να έχει καθοριστική και μόνιμη επίδραση στην όραση ενός παιδιού.
Συχνές Ερωτήσεις για τη
Παιδοφθαλμολογία
Γιατί είναι σημαντικός ο προληπτικός παιδοφθαλμολογικός έλεγχος; Και πότε πρέπει να ξεκινάει;
Αν το παιδί μου δεν έχει μυωπία στα 6 του, μπορεί να εμφανίσει ξαφνικά στα 13 του;
Τι περιλαμβάνει ένας πλήρης παιδοφθαλμολογικός έλεγχος;
ΟΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ ΤΟΥ ΠΑΙΔΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ
Σύμφωνα με τις συστάσεις της Αμερικανικής Οφθαλμολογικής Εταιρείας και του Βασιλικού Κολεγίου Οφθαλμολογίας του Ηνωμένου Βασιλείου, ο προληπτικός παιδοφθαλμολογικός έλεγχος θα πρέπει να πραγματοποιείται:
-
Στην γέννηση και δυνητικά στον 3ο μήνα της ζωής
-
Στο 1ο έτος
-
Στο 3ο έτος
-
Στο 5ο έτος
-
και ακολούθως ετησίως
Κάθε εξέταση από τις προτεινόμενες έχει την σημασία της στην πρόληψη των οφθαλμικών παθήσεων της παιδικής ηλικίας και δεν θα πρέπει να παραλείπεται ή να αντικαθίσταται από έναν απλό παιδιατρικό έλεγχο.
ΠΑΙΔΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΝΑ ΗΛΙΚΙΑ
ΣΕ ΝΕΟΓΝΑ
Μπορεί να προσφέρει πρώιμη διάγνωση και άμεση θεραπεία σε παθήσεις όπως:
-
Συγγενής καταρράκτης. Αφορά 1 στις 250 γεννήσεις (0,4%)
-
Συγγενές γλαύκωμα. Αφορά 1 στις 10.000 γεννήσεις
-
Συγγενής συγκλίνων στραβισμός. Η συχνότητα εμφάνισης του στραβισμού αυτού είναι στο 2% των νεογνών
-
Συγγενείς ανατομικές ανωμαλίες και οφθαλμολογικά σύνδρομα (πάνω από 1.500)
-
Αμφιβληστροειδοπάθεια της προωρότητας. Στις ΗΠΑ σε 40.000 πρόωρα βρέφη ετησίως, 2.650 θα έχουν κάποιου σημαντικού βαθμού αμφιβληστροειδοπάθεια της προωρότητας και 550 θα τυφλωθούν
-
Νεογνική επιπεφυκίτιδα. Αφορά το 1,6%-12% των νεογέννητων, ανάλογα με το επίπεδο της περίθαλψης
-
Συγγενής απόφραξη του ρινοδακρυϊκού πόρου. Εμφανίζεται στο 7-9% των νεογέννητων και εφόσον επιμένει μετά τον 6ο μήνα, αντιμετωπίζεται χειρουργικά
Νεογνά χωρίς κάποιο κλινικό πρόβλημα, αλλά είτε με επιβαρυμένο κληρονομικό ιστορικό, είτε με κάποιο εύρημα που εγείρει υποψίες για κάποια οφθαλμική πάθηση, επανελέγχονται στον 3ο μήνα της ζωής τους.
ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΕΝΟΣ ΕΤΟΥΣ
Στην ηλικία αυτή μπορεί να εκτιμηθεί πλήρως:
-
Η κινητικότητα των οφθαλμών
-
Η ύπαρξη στραβισμού
-
Η ύπαρξη μυωπίας, υπερμετρωπίας ή αστιγματισμού
-
Αδρά, η οπτική ικανότητα
-
Η ύπαρξη κληρονομικών παθήσεων του αμφιβληστροειδούς, συνήθως με τη βοήθεια ειδικών εξετάσεων
ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΤΡΙΩΝ ΕΤΩΝ
Αποτελεί την πλέον κρίσιμη εξέταση για την εκτίμηση της οπτικής ικανότητας ενός παιδιού. Στην ηλικία αυτή μπορούν να εκτιμηθούν:
-
Όλα όσα περιλαμβάνονται στον έλεγχο των παιδιών ενός έτους
Η οπτική οξύτητα σε κάθε μάτι ξεχωριστά. Έτσι μπορούμε να ανιχνεύσουμε την ύπαρξη αμβλυωπίας, δηλαδή ενός «τεμπέλικου ματιού». Η αμβλυωπία είναι συχνή, αφορά το 7% των ανθρώπων και αποτελεί συχνό και σημαντικό πρόβλημα. Η αμβλυωπία αντιμετωπίζεται με κλείσιμο του καλού ματιού, ώστε να εξασκήσουμε το «τεμπέλικο μάτι».
Η αμβλυωπία αν δεν αντιμετωπισθεί στα πρώτα χρόνια της ζωής και μέχρι την ηλικία των 9 ετών, γίνεται μόνιμη. Το «τεμπέλικο μάτι» δεν θα μπορέσει να δει καλά ποτέ και αυτό δεν αντιστρέφεται ούτε με γυαλιά, ούτε με επέμβαση.
ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΠΕΝΤΕ ΕΤΩΝ
Στην ηλικία αυτή, εκτός από τον πλήρη ανατομικό και οφθαλμοκινητικό έλεγχο, είναι δυνατός ο ακριβής διαθλαστικός έλεγχος (μυωπία, υπερμετρωπία, αστιγματισμός).
Η χορήγηση της κατάλληλης διόρθωσης σε αυτήν ακριβώς την ηλικία, θα επιτρέψει στο παιδί να ξεκινήσει το σχολείο χωρίς κάποιο πιθανό διαθλαστικό μειονέκτημα, που αποτελεί συχνά αιτία κακής σχολικής επίδοσης ή μαθησιακής δυσκολίας.
Ο ετήσιος οφθαλμολογικός έλεγχος στα πρώτα σχολικά χρόνια είναι σημαντικός, καθώς εκείνη η μορφή μυωπίας που ονομάζεται σχολική μυωπία εμφανίζεται σε αυτήν ακριβώς την ηλικιακή ομάδα. Η σχολική μυωπία τείνει να εξελίσσεται παράλληλα με τη σωματική ανάπτυξη του παιδιού.
ΤΙ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ΕΝΑΣ ΠΛΗΡΗΣ ΠΑΙΔΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ
Για να είναι ολοκληρωμένος ένας παιδοφθαλμολογικός έλεγχος, πρέπει να ελέγχεται η όραση του παιδιού οφθαλμολογικά, οπτομετρικά και ορθοπτικά. Αρχικά, εξετάζουμε την οπτική οξύτητα του παιδιού, δηλαδή αν μπορεί να διακρίνει λεπτομέρειες και σε ποια απόσταση. Στη συνέχεια, εξετάζουμε την περιφερειακή όραση του παιδιού, δηλαδή αν αντιλαμβάνεται σωστά τον περιβάλλοντα χώρο. Ακολουθεί η εξέταση για να δούμε αν το παιδί εμφανίζει κάποια διαθλαστική ανωμαλία, όπως μυωπία, υπερμετρωπία ή αστιγματισμό.
Ελέγχουμε επίσης την επιφάνεια και τον βυθό των ματιών για να αποκλείσουμε οργανικές βλάβες, καθώς και την ενδοφθάλμια πίεση και το οπτικό νεύρο, για να τσεκάρουμε ότι είναι εντός φυσιολογικών ορίων. Ακόμα, εξετάζουμε ότι το παιδί αντιλαμβάνεται τα χρώματα και ότι τα μάτια του συνεργάζονται αρμονικά και βλέπουν τρισδιάστατα.
Για όλες αυτές τις εξετάσεις, χρησιμοποιούμε σύγχρονα μηχανήματα και εργαλεία που μας επιτρέπουν να έχουμε πλήρη εικόνα της όρασης ενός παιδιού από τα πρώτα χρόνια της ζωής του, που είναι και τα πιο καθοριστικά για την εξέλιξη της όρασης.
ΤΑ ΣΥΝΗΘΕΣΤΕΡΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΟΡΑΣΗΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ
Μυωπία: Το παιδί βλέπει θολά τα μακρινά αντικείμενα, ενώ πιο καθαρά τα κοντινά. Πρόκειται για τη συνηθέστερη διαθλαστική ανωμαλία στα παιδιά, που σημαίνει ότι σχετίζεται με τον τρόπο που διαθλώνται οι ακτίνες του φωτός πάνω στα μάτια. Η μυωπία αποτελεί πολύ συχνά αιτία κακής σχολικής επίδοσης.
Υπερμετρωπία: Χαρακτηρίζεται και ως το αντίθετο της μυωπίας, καθώς το παιδί βλέπει πιο θολά τα κοντινά αντικείμενα, ενώ αντιθέτως πιο καθαρά τα μακρινά. Τα περισσότερα παιδιά παρουσιάζουν ήπιου έως μέτριου βαθμού υπερμετρωπία στη νεογνική και στην παιδική ηλικία και ως ένα σημείο θεωρείται φυσιολογικό ή έστω αναμενόμενο φαινόμενο. Αν τα μάτια δεν προσαρμοστούν από μόνα τους, τότε χρειάζεται διόρθωση με γυαλιά.
Αστιγματισμός: Στον αστιγματισμό οι ακτίνες του φωτός διαθλώνται ανομοιόμορφα σε διάφορες περιοχές του κερατοειδούς, με αποτέλεσμα να δημιουργούν μία παραμορφωμένη εικόνα. Και σε αυτήν την περίπτωση, απαιτείται διόρθωση με γυαλιά.
Στραβισμός: Τα μάτια του παιδιού δεν κινούνται παράλληλα και δεν κοιτάζουν στην ίδια κατεύθυνση. Το ένα μάτι μπορεί να κοιτάζει μπροστά, ενώ το άλλο να κοιτάζει προς τα πάνω, προς τα κάτω, προς τα μέσα ή προς τα έξω. Είναι απαραίτητη η αντιμετώπιση του στραβισμού με ειδικά γυαλιά ή χειρουργική επέμβαση, διαφορετικά ο εγκέφαλος μπορεί να αρχίσει να αγνοεί το στραβό μάτι για να αποφύγει τη διπλή όραση, καθιστώντας το μόνιμα «τεμπέλικο».
Αμβλυωπία: Αποκαλείται και «τεμπέλικο μάτι», καθώς στο μάτι αυτό δεν έχει αναπτυχθεί φυσιολογικά η όραση κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας. Ένα παιδί μπορεί να εμφανίσει αμβλυωπία αν δεν ακολουθήσει έγκαιρη διόρθωση ή θεραπεία για προβλήματα όπως διαθλαστικές ανωμαλίες, στραβισμό, βλεφαρόπτωση ή καταρράκτη.
Η ΠΑΙΔΙΚΗ ΟΡΑΣΗ ΜΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ
-
Το 5-10% των παιδιών προσχολικής ηλικίας και το 25% των παιδιών σχολικής ηλικίας αντιμετωπίζουν κάποιο διαθλαστικό πρόβλημα
-
Το 80% των οφθαλμικών παθήσεων που οδηγούν σε μόνιμη βλάβη της όρασης, αν αντιμετωπιστούν εγκαίρως, θεραπεύονται
-
Το 80% όσων αντιλαμβάνεται, κατανοεί και θυμάται ένα παιδί, εξαρτάται από την αποτελεσματικότητα του οπτικού του συστήματος
-
Το 2050, το 50% του πληθυσμού του πλανήτη θα πάσχει από μυωπία
-
5 έως 7 στα 100 παιδιά έχουν σημαντικό πρόβλημα όρασης και οι γονείς δεν το γνωρίζουν
ΤΑ «ΥΠΟΠΤΑ» ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Τα παιδιά δεν παραπονιούνται συνήθως για την όρασή τους κι αυτό συμβαίνει επειδή στην πραγματικότητα δεν συνειδητοποιούν καν ότι δεν βλέπουν καλά, πόσο μάλλον στα πρώτα χρόνια της ζωής τους. Δώστε λοιπόν ιδιαίτερη προσοχή στα εξής «ύποπτα» σημάδια:
-
Εμφανίζει συχνές κεφαλαλγίες (πονοκεφάλους), κοπιωπία (έντονη κούραση των ματιών), ευαισθησία στο έντονο φως
-
Τρίβει υπερβολικά τα μάτια του ή βλεφαρίζει έντονα
-
Χρησιμοποιεί μόνο το ένα μάτι ή κοιτάζει από το πλάι για να δει κάτι
-
Κρατάει το βιβλίο πολύ κοντά στο πρόσωπό του ή σφίγγει τα μάτια του για να διαβάσει
-
Πλησιάζει πολύ κοντά στην οθόνη της τηλεόρασης ή άλλων συσκευών
-
Σκύβει πολύ χαμηλά στο τραπέζι όταν διαβάζει ή γράφει κάτι
-
Παρουσιάζει δυσκολία στο διάβασμα (παράληψη λέξεων ή φράσεων, επανάληψη λέξεων ή φράσεων, σύγχυση μεταξύ παρόμοιων λέξεων, αντιστροφή γραμμάτων, αργή ανάγνωση)
-
Εκδηλώνει φτωχό συντονισμό ματιών-χεριών
-
Παρουσιάζει έντονη διάσπαση προσοχής στην τάξη
ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΑΡΚΕΙ Ο ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΣ ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ
Δεν θα πρέπει να εφησυχάζετε αν στον προληπτικό οφθαλμολογικό έλεγχο που πραγματοποιείται από αρκετά σχολεία ή παιδιάτρους, η οπτική οξύτητα του παιδιού σας είναι 10/10. Ένα παιδί με άριστη οπτική οξύτητα δεν σημαίνει ότι δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα όρασης.
Η όραση είναι μία πολύπλοκη διαδικασία, η οποία καθορίζεται από 20 διαφορετικές οπτικές ικανότητες. Συνήθως στον προληπτικό σχολικό οφθαλμολογικό έλεγχο εξετάζεται μόνο η οπτική ικανότητα του κάθε ματιού και μόνο σε μία συγκεκριμένη απόσταση. Σε έναν πλήρη παιδοφθαλμολογικό έλεγχο αντιθέτως εξετάζονται ενδελεχώς η οπτική οξύτητα κάθε ματιού κοντά και μακριά, η διαθλαστική δύναμη των οφθαλμών, οι οφθαλμικές κινήσεις, η συνεργασία, η σύγκλιση και η προσαρμογή των ματιών, η περιφερειακή όραση, η οπτική μνήμη, η αντίληψη των χρωμάτων, των σχημάτων και του χώρου, και άλλες οπτικές ικανότητες που αποκαλύπτουν τη συνολική εικόνα της όρασης και καθορίζουν τον εξατομικευμένο τρόπο αντιμετώπισης ή κλινικής παρακολούθησης του κάθε παιδιού.
Προγραμματίστε έγκαιρα έναν πλήρη παιδοφθαλμολογικό έλεγχο
-
Πώς αναπτύσσεται η όραση του παιδιού;Η όραση ενός παιδιού είναι μία αίσθηση που αρχίζει να αναπτύσσεται μετά τον τοκετό. Κανένα μωρό δεν γεννιέται βλέποντας τέλεια. Η όραση είναι μια μαθησιακή διαδικασία, όπως και η ομιλία. Στην αρχή, το νεογνό βλέπει θολά, άχρωμα και μόνο σε κοντινές αποστάσεις. Ωστόσο, η όρασή του βελτιώνεται με γρήγορους ρυθμούς και σύντομα το μωρό αρχίζει να διακρίνει χρώματα και να βλέπει με μεγαλύτερη ευκρίνεια. Τους πρώτους τρεις μήνες, αναπτύσσεται ακόμα η κεντρική όραση, καθώς σχηματίζονται ακόμα οι συνάψεις ανάμεσα στον αμφιβληστροειδή και τον εγκέφαλο. Το μωρό αρχίζει να εστιάζει σε αντικείμενα που κρέμονται ακριβώς μπροστά του, αν και είναι φυσιολογικό τα μάτια του να μη συγκλίνουν πάντα. Σε ηλικία 3 μηνών, τα μάτια του μωρού μπορούν να επικεντρωθούν και να ακολουθήσουν ένα αντικείμενο, καθώς ενισχύεται ο οπτικός συντονισμός των οφθαλμών. Στην ηλικία των 5 μηνών, το μωρό αναπτύσσει την αντίληψη του βάθους και άρα αντιλαμβάνεται πόσο μακριά βρίσκεται ένα αντικείμενο, ενώ αποκτά μία τρισδιάστατη αίσθηση των αντικειμένων. Στην ηλικία των 9 μηνών, τα μάτια έχουν πάρει το τελικό χρώμα τους, ενώ το μωρό είναι σε θέση να εκτιμάει την απόσταση στην οποία βρίσκονται τα αντικείμενα. Μέχρι την ηλικία των 2 ετών, το παιδί είναι σε θέση να βλέπει εξαιρετικά καλά και με μεγάλη λεπτομέρεια τόσο κοντά, όσο και μακριά, ενώ τα επόμενα χρόνια ενισχύεται ο συντονισμός ματιών-χεριών, οι δεξιότητες λεπτής κινητικότητας, η αναγνώριση γραμμάτων και αριθμών, καθώς και η μνήμη. Υπολογίζεται ότι σε ηλικία 8-9 ετών, το παιδί αγγίζει τα επίπεδα όρασης του ενήλικα.
-
Πώς θα καταλάβω αν έχει κάποιο πρόβλημα όρασης το παιδί μου;Στη βρεφική ηλικία, ύποπτες οπτικές συμπεριφορές που θα πρέπει να προβληματίσουν τους γονείς, είναι εάν το μωρό δεν τους κοιτάζει στα μάτια μετά τον 2ο μήνα ζωής του ή εάν κρατάει το κεφαλάκι του στραβά όταν τους κοιτάζει. Επίσης, οι γονείς θα πρέπει να επισκεφτούν έναν παιδοφθαλμίατρο εάν η κόρη του ματιού μοιάζει λευκή ή εάν μετά τον 4ο μήνα το βρέφος δεν απλώνει το χέρι του για να πιάσει ένα αντικείμενο. Στην προσχολική ηλικία, από την άλλη μεριά, οι γονείς θα πρέπει να παρατηρούν μήπως το παιδί τείνει να κάθεται πολύ κοντά στην τηλεόραση, αν τρίβει συχνά τα μάτια του ή παρουσιάζει ευαισθησία στο φως, αν κρατάει το κεφάλι του σε παράξενη θέση όταν κοιτάζει, αν δεν έχει καλό συντονισμό μεταξύ χεριών-ματιών, ή ακόμα κι αν έχει αργήσει να περπατήσει ή σκοντάφτει πολύ συχνά. Στη σχολική ηλικία, αντιθέτως, θα πρέπει να κινήσουν την προσοχή των γονέων συμπεριφορές όπως διαταραχή της προσοχής και της συγκέντρωσης, συχνή διαμαρτυρία για πονοκεφάλους, συχνές αναφορές για διπλή ή θολή όραση, και φυσικά αν δυσκολεύεται το παιδί να δει καθαρά στον πίνακα του σχολείου και στην τηλεόραση.
-
Αν φοράω γυαλιά εγώ, θα φορέσει και το παιδί μου;Ορισμένες παθήσεις των ματιών είναι κληρονομικές, όπως η μυωπία, η υπερμετρωπία και ο αστιγματισμός, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι αν έχει εμφανίσει κάποια από αυτές ένας γονιός, θα την εμφανίσει οπωσδήποτε και το παιδί του. Αντίστοιχα, αν οι γονείς δεν ταλαιπωρούνται από μία τέτοια πάθηση, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν πιθανότητες να την εμφανίσουν ούτε τα παιδιά τους. Απλά οι πιθανότητες αυτές είναι μειωμένες. Ενδεικτικά, έχει διαπιστωθεί ότι αν και οι δύο γονείς είναι μύωπες, τότε το παιδί τους έχει 85% πιθανότητα να εμφανίσει μυωπία, ενώ αν είναι μύωπας μόνο ο ένας γονιός του, τότε η πιθανότητα του παιδιού κυμαίνεται σε 60-65%. Αν αντιθέτως δεν είναι κανένας από τους γονείς του μύωπας, τότε οι πιθανότητες του παιδιού να εμφανίσει τη συγκεκριμένη διαθλαστική ανωμαλία μειώνονται σε 1 στις 40.
-
Υπάρχει τρόπος να επιβραδύνω την εξέλιξη της μυωπίας στο παιδί μου;Ναι, ως έναν βαθμό, καθώς η μυωπία είναι μικτό νόσημα, δηλαδή καθορίζεται από κληρονομικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Οι γονείς δεν μπορούν να επηρεάσουν τους κληρονομικούς παράγοντες. Μπορούν όμως να επηρεάσουν τους περιβαλλοντικούς, καθώς έχει αποδειχτεί ότι τα παιδιά που περνάνε περισσότερο χρόνο σε ανοιχτό περιβάλλον με ήλιο, παρουσιάζουν πιο αργή εξέλιξη της μυωπίας τους. Αυτό εξηγεί επίσης γιατί η μυωπία τείνει να εξελίσσεται ταχύτερα στη διάρκεια του χειμώνα. Συστήνεται λοιπόν τα παιδιά να περνάνε τρία μισάωρα ημερησίως σε ανοιχτό περιβάλλον. Την ίδια στιγμή, έχουμε στη διάθεσή μας κάποια εξειδικευμένα κολλύρια (με βάση την ατροπίνη) και ειδικούς φακούς επαφής και γυαλιά, που μπορούμε να τα χορηγήσουμε ανά περίπτωση για να επιβραδύνουμε την εξέλιξη της μυωπίας.
-
Οι ψηφιακές οθόνες βλάπτουν την όραση των παιδιών;Οι ψηφιακές συσκευές (κινητά τηλέφωνα, τάμπλετ, ηλεκτρονικοί υπολογιστές) έχουν μπει στις ζωές των σύγχρονων παιδιών. Αν και οι επιστημονικές έρευνες έχουν δείξει ότι το μπλε φως των ψηφιακών συσκευών δεν είναι επικίνδυνο για τα μάτια, η συνεχής έκθεση σε τέτοιες οθόνες από κοντινή απόσταση μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα της λεγόμενης Ψηφιακής Κούρασης των Ματιών (Digital Eye Strain), ένα σύνδρομο που εκδηλώνεται με θολή όραση, ξηρά και ερεθισμένα μάτια, καθώς και δυσκολία στην εστίαση. Καλό είναι να συμβουλεύετε τα παιδιά σας να κρατάνε απόσταση περίπου μισού μέτρου μεταξύ των ματιών τους και της οθόνης και να ακολουθούν τον κανόνα 20-20-20, δηλαδή για κάθε 20 λεπτά χρήσης μιας τέτοιας οθόνης, να κάνουν διάλειμμα 20 δευτερολέπτων κοιτάζοντας κάτι που βρίσκεται 20 πόδια (feet) μακριά, δηλαδή σε απόσταση περίπου 6 μέτρων.
-
Ποιες είναι οι πιο συχνές παιδοφθαλμολογικές επεμβάσεις;Καθετηριασμός του ρινοδακρυϊκού πόρου: Απαιτείται στο 1% των νεογνών για να αντιμετωπιστεί η απόφραξη ή η στένωση του μικρού σωλήνα που οδηγεί τα δάκρυα από το μάτι στον ρινοφάρυγγα. Αν πραγματοποιηθεί στο πρώτο έτος της ζωής, επιτυγχάνεται 90-95% ποσοστό αποκατάστασης. Επεμβάσεις στραβισμού: Μορφές στραβισμού εμφανίζονται στο 7% των παιδιών στην παιδική ηλικία. Στο 1/3 αυτών των περιπτώσεων, συστήνεται χειρουργική επέμβαση στους οφθαλμικούς μυς, προκειμένου τα μάτια να κινούνται παράλληλα. Καθώς όμως ο στραβισμός είναι ένα μικτό οφθαλμολογικό και εγκεφαλικό πρόβλημα, ενδέχεται να χρειαστεί οφθαλμολογική επανεπέμβαση στο μέλλον για την επαναρύθμιση της θέσης των ματιών. Επεμβάσεις χαλάζιου: Πρόκειται για κύστεις των βλεφάρων που προκαλούνται από τη μολυσματική απόφραξη στους αδένες που παράγουν το λιπαρό στοιχείο των δακρύων. Όταν δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με κάποια αντιβιοτική αλοιφή, τότε συστήνεται τομή και απόξεση ώστε να απελευθερωθεί το περιεχόμενο της κύστης, να υποχωρήσει ταχύτατα η φλεγμονή και να αποκατασταθεί η κανονική λειτουργία των αδένων στα βλέφαρα. Επεμβάσεις συγγενούς ή παιδικού καταρράκτη: Ο συγγενής καταρράκτης παρατηρείται σε νεογνά και βρέφη και το κλασικό σημείο που παρατηρούν οι γονείς είναι η λευκοκορία, δηλαδή η λευκή αντανάκλαση της κόρης. Εφόσον η καταρρακτική θόλωση καλύπτει τον οπτικό άξονα και άρα επιδρά στην όραση του παιδιού, η λύση είναι η χειρουργική αφαίρεση του καταρρακτικού φακού. Αυτή η αφαίρεση στα παιδιά συνδυάζεται κατά κανόνα με οπίσθια καψουλόρηξη και πρόσθια υαλοειδεκτομή, και προσφέρει πολύ υψηλά επίπεδα αποκατάστασης.